اثر ورمی کمپوست و فلزات سنگین روی و کادمیم بر فعالیت آنزیم اوره آز و فسفاتاز قلیایی خاک

فلزات سنگین حتی در غلظت های کم به دلیل اثرات فیزیولوژیکی که بر موجودات زنده دارند، حائز اهمیت شناخته شده اند. چرخه عناصر غذایی در خاک شامل فرآیندهای بیوشیمیایی، شیمیایی و فیزیکو شیمیایی می باشد، این واکنش های بیوشیمیایی توسط آنزیم ها کاتالیز می شوند. از شاخص های میکروبی به عنوان یک شاخص معتبر و حساس برای ارزیابی تغییرات کیفیت خاک استفاده می شود. در این تحقیق اثر فلز سنگین کادمیم با غلظت 50 میلی گرم در کیلوگرم و روی با غلظت 500 میلی گرم در کیلوگرم بر فعالیت آنزیم های اوره آز و فسفاتاز قلیایی خاک در حضور و عدم حضور ورمی کمپوست (صفر و 5/2% وزنی) در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. مقادیر فعالیت آنزیم های اوره آز و فسفاتاز قلیایی در فواصل زمانی 0، 6، 14، 42 و 56 روز پس از شروع آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار تعیین گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که فلزات سنگین روی و کادمیم بر فعالیت آنزیم های اوره آز و فسفاتاز قلیایی تاثیر چشمگیری داشته و فعالیت آنزیم ها را کاهش دادند. همچنین نتایج نشان می دهد وجود منبع ماده آلی موجب افزایش معنی دار فعالیت آنزیمی نسبت به خاکی که ماده آلی دریافت نکرده بود، شد. فعالیت این آنزیم در حضور عنصر روی بیشتر از کادمیم بود. از آنجا که آنزیم-های فوق هر یک مسئول انجام فرآیند هیدرولیز آنزیمی بخشی از ترکیبات آلی هستند افزایش هر کدام از آن ها حاکی از آن است که جمعیت میکروبی خاک با دریافت کود آلی از سطح فعالیت بالاتری برخوردار شده و امکان سنتز مقادیر بیشتر آنزیم های فوق فرآهم آمده است. لذا افزودن این کود آلی فعالیت آنزیمی که یکی از مهمترین شاخص های سلامت و کیفیت خاک است را افزایش داده است و منجر به کاهش اثرات سوء فلزات سنگین روی فعالیت آنزیم ها شده است.